Wyborcze emocje

Wyborcze emocje.

Jak rodzi się decyzja.

Wybierasz.Nie trwa to długo. Po prostu stawiasz krzyżyk przy nazwisku i po sprawie. Ten wybór jest ważny, miałeś sporo czasu,żeby się nad nim zastanowić.Przecież każdego dnia dokonujesz setek innych - bardziej błahych : w co się ubrać, co zjeść na obiad. Obejrzeć film w  telewizji,czy poczytać książkę? Nie namyślasz się długo. Działasz odruchowo.
Zupełnie inaczej jest wtedy,kiedy decydujesz się na to, kim zostać w życiu, za kogo /i czy w ogóle/ wyjść za mąż.
Jedne decyzje są tak banalne,że nasz mózg nawet nie kłopocze świadomości, by je rozstrzygać. Inne odbywają się na wielu poziomach naszego umysłu.
     Wydaje się,że emocje przeszkadzają w racjonalnym myśleniu. Tymczasem okazuje się,że bez nich nie bylibyśmy w stanie  podjąć najdrobniejszej decyzji. Przykładem może być człowiek, który przeszedł operacyjne usunięcie guza mózgu. Nie zmienił się jego iloraz inteligencji, nadal myślał logicznie. A jednak całe dnie tracił na zastanawianie sie, czym zająć się w pierwszej kolejności, albo na rozważanie mało istotnych szczegółów. Przeprowadzone badania dowiodły,że przyczyną  jego problemów było to,że nie odczuwał żadnych emocji. Bez nich nie był w stanie ocenić wagi i znaczenia zdarzeń i zadań,przed którymi stawał. Wszystkie rodzące się w nim przekonania uważał za równoważne i nie mógł podjąć decyzji,które jest istotniejsze. Skończył jako bankrut .
Emocje są po to,byśmy mogli szybko i bez zastanowienia podejmować decyzje w sytuacjach, w których nie ma czasu na namysł. Strach każe nam walczyć lub uciekać. Złość skłania do większego ryzyka, smutek do refleksji.   Emocje kierują naszymi instynktownymi wyborami i czasem warto zdać się na instynkt.
       Czasem wydaje sie nam,że jesteśmy niezwykle racjonalni,ale okazuje się jednak,że tylko tak sie nam wydaje.  Wierzymy,że podejmujemy decyzję przez rozważne zastanowienie się nad rozmaitymi opcjami, ale faktycznie mamy swoja ulubioną i robimy wszystko, by ona okazała się tą słuszną. Nawet jeśli nie potwierdzają tego fakty,to wyszukujemy informacje,które odpowiadają naszym prywatnym przekonaniom, ignorując te niewygodne.
Nie dość,że manipulujemy sami sobą, to manipulują nami także inni. Często wykorzystywany jest  tzw. efekt zakotwiczenia, który polega na tym,że jakiś fakt - jak kotwica- łapie naszą uwagę. Koncentrujemy na nim swoją uwagę i przez jego pryzmat patrzymy na inne rzeczy.
Codziennym przykładem jest słowo "obniżka" czy "przecena", kiedy kupujemy coś, co obiektywnie było naprawdę drogi. Ponoć proces zaczepiania się o "kotwicę" jest nieświadomy. Ja nie do końca jestem przekonana.
     Inną decyzyjna pułapka zwana jest "efektem utopionych kosztów". Im więcej w coś zainwestujemy,tym bardziej czujemy się zobowiązani wykorzystać. Z tego powodu  nie wyrzucamy bardzo drogiego płaszcza,który już dawno wyszedł z mody i na dodatek stał się za ciasny,lub wmusimy w siebie deser w drogiej restauracji,bo został zapłacony. Dotyczy to nie tylko finansów. Czytamy nudną książkę,bo już tak dużo przeczytaliśmy,podtrzymujemy beznadziejne znajomości,bo znajomość trwa od dawna. Nasz umysłowy mechanizm nakazuje nam minimalizować straty przy dużych nakładach. Nikt nie zna go lepiej niż giełdowi bankruci,hazardziści.
 Dlatego jeśli podejmowanie decyzji wymaga od nas dużych kosztów, za wszelką cenę staramy się je zminimalizować.To jest powód, dla którego nie lubimy mieć zbyt dużego wyboru. Czujemy się lepiej, mogąc  wybrać jedna rzecz z dwóch niż  np.z sześciu.
       Wysiłek związany z podejmowaniem decyzji podejmujemy wtedy, gdy to, o czym będziemy decydowali jest dla nas bardzo ważne. Czy przyszłość naszego miasta, przyszłość mieszkańców jest dla każdego z nas ważna? Przekonamy się 16 listopada.
        No dobrze,zdecydowaliśmy już,że wybierzemy. Teraz jednak musimy zdecydować, co wybierzemy.  Przepytujemy znajomych, rodzinę. Oglądamy sondaże. Słuchamy autorytetów. Po co?  Bo gdy inni coś robią,ludzie postępują tak samo. Mówi o tym teoria wpływu społecznego.
Czy mają to wszystko w głowie , łatwiej nam będzie postawić krzyżyk przy odpowiednim nazwisku? Mam nadzieję,że tak. Zachęcam : IDŹ NA WYBORY.